Strategieën: emoties

Strategieën: emoties

Leerlingen met AS hebben vaak een intense behoefte aan een hoge mate van sociaal contact. We kunnen aan deze behoefte tegemoet komen door aan het klassikaal leren allerlei sociale interacties toe te voegen, zoals onderlinge instructie door klasgenoten en leren in groepjes. Een normale klassituatie voorziet in goede voorbeelden van sociale interactie. Klasgenoten kan geleerd worden om in te gaan op de uitnodigingen tot sociaal contact van de AS leerling en zij kunnen gestimuleerd worden om het communicatiesysteem te gebruiken om dat contact voort te zetten.

Leerlingen met AS hebben stevige ondersteuning nodig om in hun dagelijkse communicatiebehoefte te voorzien. Wanneer een uitgebreid communicatiesysteem ontbreekt, blijft er voor deze leerlingen niet veel meer over dan hun glimlach, hardop lachen en de kracht van hun handen en lichaam om sociale interactie te initiëren en te communiceren wat voor hen van belang is.

Wanneer AS leerlingen geleerd wordt hun communicatiemiddel te gebruiken voor sociale interactie, neemt agressief gedrag aanzienlijk af. Er is een directe samenhang tussen sterke communicatievaardigheden met behulp van een goed communicatiemiddel en een afname van agressief gedrag wanneer OC wordt gebruikt.

De meest impulsieve en overactieve AS leerlingen zullen ook het meest geneigd zijn tot agressie. Zorgvuldig bekijken wat er aan de basis ligt van hun overactiviteit en impulsiviteit komt die leerlingen ten goede. Ze kunnen lijden aan een slaapstoornis of epileptische aanvallen, die bij AS veel voorkomen. De behandeling van die aanvallen kan van invloed zijn op de impulsbeheersing. Medische behandeling om de slaap te reguleren en de epilepsie onder controle te houden kan helpen. Overactiviteit is een algemeen voorkomend symptoom van het over het hoofd zien van bepaalde sterke behoeften rond de prikkelverwerking; een ergotherapeut kan misschien een behandeling bedenken om in de zintuiglijke behoeften van de leerling te voorzien zodat hij of zij zich meer op het leren kan richten.

Leerlingen met AS kunnen probleemgedrag ook strategisch inzetten. Zulk gedrag dient een functioneel doel, bijvoorbeeld om meer aandacht van een volwassene te vragen. De wijze waarop volwassenen reageren op probleemgedrag zou wel eens precies datgene kunnen zijn dat zulk gedrag versterkt. Voor sommige leerlingen kan probleemgedrag een uitdrukking van hun wens tot autonomie zijn, zodat zij meer grip krijgen op hun leeromgeving.

Functioneel gedragsonderzoek
Functioneel gedragsonderzoek legt het doel achter het gedrag bloot door zorgvuldig te analyseren wat er gebeurde vóór, tijdens en nadat het probleemgedrag zich voordeed. Dergelijk onderzoek is een oplossingsgerichte benadering die bekijkt waarom zulk gedrag voorkomt, zodat schoolteams manieren kunnen bedenken om aan de behoeften van de leerling tegemoet te komen en tegelijk het probleemgedrag door een andere, geschiktere handelwijze te vervangen.

((Beukelman en Mirenda (2012) waarschuwen wel dat het aan de leerling aanbieden van een communicatiesysteem om probleemgedrag te ondervangen, alleen werkt als dat systeem effectiever is dan het probleemgedrag dat de leerling gebruikt om zijn of haar doel te bereiken. Wanneer we aan de slag gaan met communicatie moet de prioriteit liggen bij die communicatiefuncties die de leerling probeert te bereiken met zijn of haar probleemgedrag. Die kunnen zijn:

• een pauze vragen
• vragen om een activiteit of taak van de leerling te beëindigen
• nee zeggen.