Overgevoeligheid voor prikkels
Eén van de kenmerken van personen met WBS is de kwetsbaarheid van hun prikkelverwerking, ook wel sensorische informatieverwerking genoemd. Veel personen met WBS zijn prikkelgevoelig, maar daarnaast ook prikkelzoeker. Ze hebben een bepaalde mate van prikkels nodig om zich lekker te kunnen voelen. Ze gebruiken dan ook actieve strategieën om naar prikkels op zoek te gaan. Hier schieten ze echter snel in door en hun alertheid is vaak verhoogd. Zie hiervoor als voorbeeld de paarse lijn in figuur 1. Een lage prikkeldrempel voor geluid is bekend. Sommige geluiden kunnen als zeer pijnlijk ervaren worden door personen met WS. De alertheid verhoogt hierdoor ook snel.
De prikkelovergevoeligheid beperkt zich niet tot (harde) geluiden, maar kan ook optreden bij verandering van voeding (bijvoorbeeld van flesvoeding naar vast voedsel), verandering in de (dag)routine etc.
Verder hebben veel personen met WS moeite met de trap aflopen, met stoepranden en wisseling van ondergrond. Dit heeft te maken met de verwerking van evenwichtsprikkels. Hierop wordt veelal ook meer gevoelig gereageerd. Er is vaak sprake van plotselinge driftbuien. Een verhoogde alertheid zorgt sneller voor frustraties en driftbuien. Een sterk verhoogde alertheid veroorzaakt stress en kan van daaruit vechtreacties geven. De meeste personen met WS hebben moeite met de concentratie, ze zijn snel afgeleid. Ze zien en horen alles, al deze informatie komt over de lage prikkeldrempel heen. Verder zijn de aparte angsten en (soms) obsessies bekend. Deze nemen toe bij een verhoogde alertheid. Het regelmatig ziek zijn en de fysieke klachten hebben ook invloed op de alertheid en de prikkelverwerking. Het is belangrijk om dit in je achterhoofd te houden. Ook de slaapproblemen zijn van invloed op de alertheid en prikkelverwerking. Prikkeldrempels gaan omlaag en er zal nog gevoeliger gereageerd worden op zintuiglijke informatie, waardoor de alertheid omhoog gaat.
Figuur 1.
Bron: Nieuwsbrief NVWBS, maart 2017. Auteur: Marly Vosters, ergotherapeut
